Historia Chin

Na terytorium Chin rozwinęła się jedna z najstarszych cywilizacji świata. Pierwsza rolnicza kultura Chin rozwinęła się w neolicie (ok. 5000-2500 p.n.e.). Jej szybki rozkwit w kolejnych wiekach nastąpił dzięki licznym wynalazkom, ułatwiającym pracę. Zaczęto stosować radło, koło garncarskie, nawadnianie pól. Poznano zasady uprawy ryżu i morwy oraz hodowli jedwabników. W latach 1766-1122 p.n.e. panowała w Chinach pierwsza historycznie udokumentowana dynastia, Shang. Stworzono wówczas pismo, pierwszy kalendarz i zaczęto zakładać miasta. Za kolejnej dynastii - Zhou - wprowadzono system lenny. Wiek V-III p.n.e. to epoka Walczących Królestw. Toczyły się wówczas liczne wojny pomiędzy drobnymi królestwami. Był to zarazem złoty wiek filozofii chińskiej. Powstał wówczas konfucjanizm, taoizm i legizm. W III w. p.n.e. zbudowano Wielki Mur Chiński do obrony przed najazdami koczowniczych plemion z północy i zachodu. Były to czasy największej świetności Chin, przypadające na rządy dynastii Han (206 r. p.n.e. - 220 r. n.e.). Chiny były wówczas najlepiej rozwiniętym państwem świata. Na bardzo wysokim poziomie stała także technika. Upadek dynastii był początkiem długotrwałego zastoju gospodarczego i kulturalnego. Dużego znaczenia nabrał w tym okresie buddyzm. Kolejny etap rozwoju państwa przypadł na panowanie dynastii Tang. W VIII w. wydrukowana została w Chinach pierwsza na świecie książka. W 1211 r. rozpoczął się okres podbojów i panowania Mongołów na tronie chińskim. Założyli oni własną dynastię Yuan ze stolicą w Pekinie. Z czasem imperium mongolskie zaczęło się rozpadać i w 1368 r. rządy w Chinach przejęła nowa dynastia, Ming. Był to okres silnego rozwoju państwa i otwarcia się na zagraniczne wpływy. Jednak wojny z Mongołami, najazdy piratów, wewnętrzne konflikty polityczne w państwie doprowadziły w 1644 r. do upadku dynastii. Władzę przejęła mandżurska dynastia Qing. W tym czasie do Chin docierali już Europejczycy, prowadząc działalność polityczno-handlową i misyjną. Niezadowolenie Chińczyków z coraz silniejszych wpływów europejskich w ich państwie doprowadziło w 1757 r. do zamknięcia dla obcokrajowców wszystkich portów chińskich z wyjątkiem Kantonu. Nie uratowało to jednak Chin. Brytyjsko-chińskie wojny opiumowe, walki wewnętrzne jak powstanie tajpingów i przegrana wojna z Japonią w 1894 r. doprowadziły do ostatecznego upadku kraju. Chiny stały się on państwem półkolonialnym. Utworzone zostały dwie strefy wpływów: japońska i angielska. W 1911 r. doszło do wybuchu rewolucji i ustanowienia republiki. Był to jednocześnie początek długotrwałej walki o władzę i polityczną dominację. Wykorzystała to Japonia, która w 1931 r. tereny Mandżurii. Na tronie stworzonego tam marionetkowego państewka zasiadł ostatni cesarz Chin, Pu Yi. Po zdobyciu Pekinu przez Japonię, Chińczycy utworzyli antyjapoński front, dowodzony przez komunistycznego przywódcę, Mao Zedonga. W latach 1946-1949 wybuchła wojna domowa. Zwycięstwo odnieśli komuniści i utworzyli Chińską Republikę Ludową. Przedstawiciele dotychczasowego rządu znaleźli schronienie na Tajwanie. Mao Zedong wprowadzał zasady funkcjonowania gospodarki komunistycznej i realizował “Politykę Wielkich Kroków", czyli szybkiego postępu poprzez kolektywizację i uspołecznianie. W 1966 r. ogłosił “rewolucję kulturalną". Szkoły zostały zamknięte, a cała ludność miała pracować fizycznie, gdyż tylko taką formę pracy uważano za użyteczną. Po śmierci Mao Zedonga w 1976 r. ponownie zaczęła się walka o władzę. Mimo przeprowadzenia reform i szerszego nawiązania kontaktów ze światem Zachodu, chińska demokracja nadal jest bardzo ograniczona, a władze mają ścisłą kontrolę nad życiem politycznym, społecznym i gospodarczym kraju.

Źródło: wydawnictwo Pascal

Chiny - Religia i Filozofia

Buddyzm rozpowszechniono w Chinach w I wieku n.e., stał się popularnym po IV wieku i stopniowo przekształcał się w najbardziej wpływową religię w Chinach. W jego skład wchodą trzy gałęzie, to jest buddyzm chiński, buddyzm tybetański oraz buddyzm Bali(czyli buddyzm południowy). Jest w sumie 200 tys. mnichów. Obecnie w Chinach istnieje przeszło 1,3 świątyni dostępnych dla wiernych, 33 uczelni buddyjskich oraz blisko 50 gatunków czasopism buddyjskich. Jedną z gałęzi buddyzmu w Chinach jest buddyzm tybetański, który popularnością cieszy się głównie w Autonomicznym Regionie Tybetańskim, Autonomicznym Regionie Mongolii Wewnętrznej oraz w prowincji Qinghaj. Wyznawcy tej odmiany buddyzmu są m.in. z narodowości tybetańskiej, mongolskiej, Yugu, Menba, Luoba i Tu, jest ich ponad siedem mln. Buddyzm południowy rozpowszechnia się w prowincji Yunan w południowo-zachodnich Chinach,autonomiczny obwód narodowości Dai w Xishuang Banna, autonomiczny obwód narodowości Jingpo w Hongde oraz w rejonie Simao, wyznawcami są .in. ludzie Dai, Bulang, Achang, Wa w sumie więcej niż milion osób. Wyznawcy buddyzmu chińskiego (zwanego też hańskim) to głównie ludzie Han, którzy rozsypają się w całych Chinach.

Taoizm swój początek wziął właśnie w Chinach w II wieku n.e., i liczy do dziś ponad tysiąc osiemset historii. W taoiźmie znajduję wyraz uwielbienie wobec przyrody i przodków, jakie zaistniały w starożytnych Chinach. W historii było wiele gałęzi, które z czasem przekształciły się w dwie najwiąksze, czyli Quanzhen i Zhengyi, które mają znaczący wpływ na życie Hanów. Brak surowych doktryn powoduje, że nie sposób policzyć jego wyznawców. Obecnie w Chinach istnieje ponad 1500 świątyń taoizmu, i 25 tys wyznawców.

Islam przyszedł do Chin w VII wieku n.e.. Większość z liczących 18mln. populacji narodowości Hui, Ujgurskiej, Tatarskiej, Kerkezi, Kazachstańskiej, Uzbekistańskiej, Dongxiang, Sala i Baoan wierzy w islam. Muzułmani chińscy zamieszkują głównie w Xinjiangu-w ujgurskim Regionie Autonomicznym, Ningxia-hujskim Regionie Autonomicznym oraz prowincji Gansu, Qinghaj i Yuannan, można ich spotkać też w innych miastach. W Chinach wybudowano dotąd ponad 30 meczetów, a w całym kraju działa przeszło 40 tys. imamów.

Katolicyzm od VII wieku przedostawał się wielokrotnie do Chin, szczególnie po II Wojnie Opiumowej. Obecnie w Chinach założono ponad sto okręgów religijnych, katolicyzm obecnie liczy pięć milionów wyznawców i blisko pięć tys kościołów, oraz 12 szkół religijnych. W ciągu blisko 20 lat, Kościół Katolicki Chin wykształcił przeszło 1,5 tys. księży , wśród których ponad stu zostało wysłanych za granicę na staż. Co roku chrzest przyjmuje ponad 50 tys. Chińczyków. Wydrukowano dotąd więcej niż trzy mln. sztuk Bibli.